Aap, noot, mies - hou het simpel!

Hoewel het mij, Daan, niet vaak gebeurt, werd ik afgelopen week – tot mijn grote spijt – betrapt op een klassieke ‘dt-fout’. Een pijnlijk gegeven, voor iemand die beweert een taalfanaat te zijn. Nu blijf ik van mening dat een beetje kennis van de Nederlandse taal geen kwaad kan, maar let op: het kan je ook de kop kosten.

Less is more

Om professioneel over te komen zijn mensen geneigd moeilijke woorden te gebruiken. Dat is nergens voor nodig, zolang je tekst grammaticaal maar goed in elkaar zit. Zo werd mijn ‘omtrent’ deze week betiteld als ouderwets en eigenhandig veranderd in ‘over’. “Dat leest prettiger,” kreeg ik te horen. Je maakt het de lezer soms onbewust moelijker om je tekst te lezen. Over het algemeen probeer je je teksten dus simpel te houden, maar er bestaan uitzonderingen. Sommige bedrijven hanteren juist bewust ingewikkeld taalgebruik. Denk bijvoorbeeld aan een advocatenkantoor. Als zij in Jip-en-Janneketaal informatie op hun website plaatsen, roept dat wellicht vraagtekens op over de deskundigheid van het kantoor. Heb dus altijd je doelgroep in kaart!

Schrijf direct

Daarnaast is het belangrijk dat je de lezer zo direct mogelijk benadert. Het gebruik van de lijdende vorm verslechtert de leesbaarheid van je tekst. Ga maar eens na:

‘De leesbaarheid van je tekst wordt verslechterd door het gebruik van de lijdende vorm.’ 

Dat leest toch een stuk minder prettig? Gebruik daarnaast korte, krachtige zinnen, maar zorg dat de tekst niet te eentonig wordt. Zo is het verstandig om na twee korte zinnen eens een langere te gebruiken en elke zin op een andere manier te beginnen. Ook daar moet je trouwens mee oppassen. Een veelvoorkomende fout is het gebruik van veel te lange, complexe zinnen. Deze zullen in de poëzie niet misstaan, maar doen net als de lijdende vorm afbreuk aan de leesbaarheid van een commerciële tekst.

Humor

Je zult misschien bekend zijn met de welbekende ‘schrijversknipoog’. Tussen de inhoud door voorziet de schrijver je dan van cynische speldenprikjes, zijn ongevraagde mening of (flauwe) woordspelingen. Daardoor wordt de tekst menselijker. Lezers krijgen meteen wat feeling met de man, vrouw of organisatie achter de tekst. Humor heeft echter ook een keerzijde. Niet iedere lezer zal het met de schrijver eens zijn of snappen wat hij of zij bedoelt. De kans bestaat dat je daardoor lezers verliest – niet het gewenste resultaat natuurlijk, als je commercieel schrijft. Afhankelijk van je doelgroep en het soort tekst dat je schrijft, bepaal je de tone of voice. Op een landingspagina maak je bijvoorbeeld minder snel gebruik van de schrijversknipoog.

Blijf scherp

Soms moet je dus je creatieve schrijversgeest even van je af laten glijden. Bij het schrijven voor je klant of website is het immers van belang dat je een effectieve tekst op papier (of beeldscherm) zet. En dat is niet altijd in het meest fraaie, intellectuele Nederlands. Zorg daarentegen wel altijd dat je tekst grammaticaal correct is. Spelfouten, zoals die van mij afgelopen week, zijn namelijk funest en dragen zeker niet bij aan de geloofwaardigheid van je website. Laat daarom altijd je teksten controleren voordat je ze publiceert. Kan dat niet, omdat er bijvoorbeeld niemand aanwezig is? Dan heb ik hier wat tips voor je op een rij gezet:

• Houd regelmatig pauze. Wanneer je lang achter elkaar aan het schrijven bent, kun je niet meer objectief naar je tekst kijken. Ga in dat geval even wat anders doen. Dit voorkomt dat spelfouten erin sluipen.
• Laat de technologie haar werk doen. Op de nieuwste versies van Microsoft Word zit een geavanceerde spelling- en grammaticacontrole. Deze wijst je naast spelling en grammatica ook op beknoptheid, formeel taalgebruik en woordkeuze. Eerder in deze blog las je dat ‘over’ een beter alternatief was voor ‘omtrent’. Treffend genoeg suggereerde Word tijdens het schrijven van deze tekst precies hetzelfde.
• Lees de tekst hardop na. Je zal merken dat je vanzelf struikelt over kromme zinnen of dubbele woorden. Deze kun je dan direct corrigeren.
• Raadpleeg hulpbronnen. Twijfel je over de spelling van een bepaald woord? De website van ‘Onze taal’ zit er zelden naast. In de meeste gevallen vind je hier duidelijkheid over de spellingswijze van het woord. Zo niet, dan kun je altijd het woord omzeilen door een synoniem te gebruiken waarvan je spelling wél zeker weet.

Kom je er niet uit?

Ik kan me voorstellen dat het niet altijd even makkelijk is om een commerciële tekst te schrijven. Je wil online gevonden worden, maar tegelijkertijd moet je tekst lekker weglezen. Het is lastig om die twee factoren in balans te houden. En laat dat nu net de specialiteit van mij en mijn collega’s zijn. Kun je wel wat hulp gebruiken of heb je vragen over het schrijven van teksten? Neem dan eens contact met ons op. Wij gaan graag voor je aan de slag!